Welke kenmerken zijn typisch en kenmerkend voor een narcist? Hoe kan je narcisten herkennen? Hoe herken je een narcist? Hoe herken je het gedrag van een narcist? Zijn altijd alle narcisten onvriendelijk? Wanneer kan een narcist wel vriendelijk zijn? Wanneer vertoont iemand zoveel egoïsme dat er een verband gelegd kan worden met een narcistische persoonlijkheid?

En wat als je twijfelt of iemand een narcist is?

Herken het kwaad

Mijn zoontje zat laatst naar een tekenfilm te kijken. Hij genoot zichtbaar van het prachtige verhaal! Wat mij direct opviel was dat het “goede” heel duidelijk van het “kwade” was te onderscheiden. De goede zag er mooi en lieflijk uit, het kwade zag er uit als een monster! Het verschil tussen goed en kwaad in de tekenfilm werd extra ondersteunt door de muziek. Het was overduidelijk wie er goed was en het was overduidelijk wie het kwade was!

Dat verschil tussen goed en kwaad is helaas in het echte leven amper te onderscheiden. Was het maar in het echte leven zo duidelijk zichtbaar. Dan liep je met een wijde boog om de narcist heen. Uiterlijkheden van mensen nemen ons regelmatig in de maling. We denken vaak van goede mensen dat ze monsters zijn omdat ze niet voldoen aan een schoonheidsideaal. En we denken vaak van mensen die er prachtig, mooi en lieflijk uitzien dat het fijne en vriendelijke lui zijn, maar ondertussen…

Dat lieve knappe meisje kan een narcist zijn,
Die charmante knappe jongeling kan een narcist zijn,
Die vreselijk uitziende en lelijke buurvrouw kan een zeer lief en vriendelijk mens zijn,
Die gebochelde man met een enorm litteken in zijn gezicht ziet er uit als een monster, maar is het niet!

We worden gefopt waar we bij staan!

Was het verschil tussen “goed” en “kwaad” in het dagelijkse leven maar zo duidelijk zichtbaar als in de tekenfilm!

Als je nog nooit eerder over het onderwerp narcisme hebt gehoord, duurt het jaren eer het besef langzaam groeit dat er iets mis is met je partner! Terwijl je 24/7 samenleeft met iemand die narcistisch is. Je zit met je neus er bovenop, maar je hebt geen idee dat je met het “kwade” te maken hebt!

Herken de narcist

Wat zijn de typische kenmerken van een narcist?

Hoe herken je een narcist aan zijn gedrag? Er zijn een aantal typische kenmerken dat typerend en kenmerkend is voor het gedrag van een narcist. Je herkent de narcist voornamelijk als je afstand neemt en de vermoedelijke narcist observeert.

Typische kenmerken van een narcist zijn:

Onvriendelijkheid,
Abnormaal gedrag,
Haat feestdagen,
Egoistisch gedrag,
Flauwe humor en een
Narcist kan zichzelf en anderen NIET op een realitische manier bekijken.

Onvriendelijk gedrag

Kenmerk narcist is: onvriendelijkheid. De gemiddelde narcist is continue, regelmatig en consequent onvriendelijk. In het begin van jullie kennismaking kan hij zich eventjes vriendelijk opstellen, maar zal al snel in zijn gebruikelijke onvriendelijkheid vervallen.

Wanneer gedraagt een narcist zich vriendelijk?

Een narcist kan heel vriendelijk zijn! Zijn vriendelijkheid is vooral gericht naar mensen met status. Let maar eens op: als jou narcist vriendelijk is tegen je, dan weet je dat hij iets van je verlangt, dat je binnenkort iets tegen je zin in voor hem moet gaan doen. En als je narcist vriendelijk is tegen anderen, dan verlangt hij iets van hen of ze hebben iets wat de narcist ook graag hebben wil: status, macht en geld.

Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis KAN zich niet consequent vriendelijk opstellen tegenover alle mensen.

(Let op! Iedereen kan zich een keer onvriendelijk gedragen omdat hij een slechte dag heeft, zich ziek voelt of een naar bericht heeft ontvangen. Het betekend dus niet dat iedereen die zich onvriendelijk gedraagt automatisch een narcist is! )

Normaal gedrag

Er is nog een kenmerk waar je een narcist aan kan herkennen: als jij het verschil weet tussen normaal en abnormaal gedrag, ben je een flink eind gevordert om een narcist te herkennen.

Normaal gedrag is gedrag dat maatschappelijk erkend en ervaren wordt. Normaal gedrag in onze maatschappij is: vriendelijk gedrag met compassie en empathie.

Normaal gedrag is dat je in staat bent om oprecht mee te leven met anderen. Je bent in staat om je in te leven in het verdriet/pijn en/of ellende van een ander. Een narcist heeft eigenlijk geen idee wat verdriet betekent, laat staan dat hij kan begrijpen wat een ander doormaakt. Als een narcist een vaag onbehaaglijk gevoel krijgt over iets, blaast hij zich op in belangrijkheid. Dat is zijn gebruikelijke manier om met tegenslag, pijn, ellende en/of verdriet om te gaan. Dat er anderen zijn die “verdrietig zijn” om het verlies van een baan of dierbare, nee….dat is een brug te ver voor een narcist.

Abnormaal gedrag

Kenmerk narcist: abnormaal gedrag. Een narcist is niet in staat om consequent normaal gedrag te vertonen. Een narcist is niet in staat om zich consequent vriendelijk te gedragen. Een narcist kan erg zijn best doen om als een meelevend en meevoelend persoon over te komen, maar hij kan het niet opbrengen om compassievol, meelvend of met empathie te reageren als jij hem het hardst nodig hebt.

In tijden van nood laat hij het afweten. In tijden van nood ontdekken de meeste mensen (te laat!) dat ze maken hebben met een narcist!

Egoistisch gedrag

Kenmerk narcist: egoistisch gedrag. Een ander kenmerk om een narcist te herkennen is het egoisme van de narcist.

Narcisten gedragen zich regelmatig heel erg egocentrisch, waarbij ze volledig in beslag worden genomen naar hun streven een perfecte imago te creeren. Hun perfecte imago beslaat erkenning, status, macht, geld, of zeer benijd worden door anderen. Hun opgeblazen ego trekt aan, maar stoot ook af. Ze overtreden alle mogelijke regels en overschrijden grenzen van iedereen en alles die zich in de omgeving van de narcist bevinden.

Narcisten hebben weinig of gewoon geen vermogen om:

Te luisteren naar anderen,
Zich te bekommeren om anderen of
Om zich te verdiepen in de behoeften of wensen van anderen.

Dit egocentrische gedrag van de narcist staat iedere relatie met anderen: werkrelatie, liefdesrelatie, ouderrelatie, kindrelatie en enz enz. in de weg: het zorgt voor enorme problemen binnen de relatie met anderen.

Herken egoistisch narcistisch gedrag van een narcist

Iedereen vertoont wel eens egoïstisch gedrag, ook ik. Dat is menselijk. Maar er zijn grenzen aan egoistisch gedrag en een narcist gaat over deze grenzen heen.

De vraag is: wanneer vertoont iemand zoveel egoïsme dat er een verband gelegd kan worden met een narcistische persoonlijkheid?

Een goed criterium om dat vast te stellen is of iemand egoistisch narcistisch is als iemand voldoet aan 5 van de volgende 9 punten:

Hij vindt zichzelf onterecht vreselijk belangrijk en overdrijft zijn talenten en prestaties enorm. Hij denkt daardoor superieur te zijn aan alles en iedereen,
Hij is heilig overtuigd dat hij zo uniek, bijzonder en speciaal is, dat alleen andere hooggeplaatste figuren met veel macht of een hoge status hem eventueel zouden kunnen begrijpen,
Hij verwacht 24/7 buitensporige bewondering van het ‘gewone’ volk,
Hij eist doorlopend een zeer speciale behandeling en dat anderen altijd voldoen aan zijn wensen, altijd!,
Hij gebruikt of misbruikt continu anderen om aan zijn wensen te voldoen,
Hij heeft geen empathie of een onbetrouwbare vorm van empathie, negeert constant de gevoelens van anderen of erkent deze gevoelens zelfs niet,
Hij is zelf heel jaloers of denkt dat anderen altijd jaloers zijn op hem,
Hij is altijd onvriendelijk, hooghartig, onbeschoft en arrogant in zijn gedrag en denkwijze,
Hij droomt altijd over totale macht, groot succes en over onbeperkte financiële middelen en denkt dan superieur te zijn aan anderen.

(Niet iedereen die zich egoistisch gedraagt is vanzelfsprekend een narcist! Egoistisch gedrag van een narcist gaat altijd gepaard met andere typische kenmerken van een narcist!)

Flauwe humor

Kenmerk narcist: flauwe en kinderachtige humor. Een ander kenmerk om een narcist te herkennen is zijn rare gevoel van humor. Zijn grappen zijn niet echt leuk, eerder flauw. Soms zelfs kwetsend. Hij lacht het hardst om zijn eigen grappen, alsof hij een meesterlijke mop vertelt heeft! Terwijl het tenenkrommend is! In het begin van jullie kennismaking zal deze humor kwestie niet iedereen opvallen: er zijn zat mensen die iedere vorm van humor weet te waarderen, ook de flauwe en kinderachtige humor van een narcist!

(Als iemand eens een flauwe mop vertelt, of een grap vertelt die niet goed overkomt, betekent dat niet dat die iemand een narcist is.)

Realiteit

Kenmerk narcist: geen realistisch beeld van zichzelf, anderen en van de wereld. Een ander kenmerk van narcisme is dat de narcist alle realiteit verloren heeft. De narcist is niet meer in staat om betrouwbaar en objectief naar de realiteit te kijken. De narcist ziet zichzelf, anderen en de hele wereld niet op een realistische manier. Hierdoor heeft de narcist echt niet in de gaten dat zijn ideeen, wensen en gedrag totaal niet realistisch zijn. Doordat de narcist niet door heeft dat zijn gedrag, wensen en ideeen niet realistisch zijn, komt hij voortdurend in problemen en in botsing met zijn omgeving. Maar de narcist heeft niet door dat het door zijn eigen onrealistisch gedrag komt…

Twijfel

Dan zijn er momenten waarop je je afvraagt waar de nooduitgang is. De narcist blijft maar doorgaan over hoe geweldig hij is, ook de vrouwelijke narcist blijft doorzeuren. Ze luisteren niet naar jou en zijn in trance van hun eigen stemgeluid: ‘Luister hoe geweldig ik ben!’ of: ‘Luister hoe zielig ik ben!’

Twijfel je of je of je met een nacist te maken hebt? Misschien herken je deze situaties:

Zet hij je eigen familie en vrienden tegen je op?
Bijt hij je altijd toe dat jij gek bent? Of stom? Of dat je je werk nooit goed doet? Of dat je eigenlijk nooit iets goed doet?
Mag jij je verjaardag niet vieren of gunt de narcist je geen pleziertje of vrije dag?
Schuift hij zijn verantwoordelijkheid op jou af?
Moet jij zijn problemen oplossen? Eist hij dat jij zijn schulden op je neemt?
Loopt hij weg als jij iets vertelt?
Spreekt hij achter je rug kwaad over je tegen anderen?
Heeft hij je herhaaldelijk gekwetst ten behoeve van zichzelf?
Heb je hem herhaaldelijk betrapt op leugens?
Word jij gedomineerd door hem, in eigenlijk alles?
Geef jij alleen maar, terwijl hij alleen maar neemt?
Laat hij je in je sop gaarkoken als jij een probleem hebt?
Schaam je je voor zijn kleinerende, antisociale en egoïstische gedrag in het openbaar?

Kritiek

Twijfel je nog steeds of je te maken hebt met een narcist? Ik daag je uit: uit maar eens kritiek op deze persoon waarvan je vermoed dat hij een narcist is. Wee diegene die kritiek uit op een narcist! Ik waarschuw je: als je kritiek uit op een narcist, zal hij niet rusten voordat je publiekelijk door het stof bent gegaan, of dat jij je woorden terugneemt en/of hij zal zorgen dat je “gestraft” wordt! (Als je werknemer bent van een narcistische baas kan dat betekenen dat jij je baan kwijtraakt!)

(En ook hier geldt weer: als iemand eens een slechte dag heeft en heel slecht tegen kritiek kan op dat moment, betekend dat niet automatisch dat deze persoon een narcist is!)

Durf je geen kritiek te uiten op de persoon waarvan je vermoed dat hij narcistisch is? Ga hem dan maar eens op een afstandje observeren. Bekijk maar eens rustig hoe hij met anderen omgaat. Bekijk maar eens rustig hoe hij anderen lastig valt met zijn onmogelijke gedrag. Wat je gaat zien is:

Dat hij dominant en arrogant is,
Dat hij liegt en bedriegt,
Dat hij chanteert en manipuleert om zijn zin te krijgen,
Dat hij anderen dwingt d.m.v. dreigementen dingen te doen die ze niet willen doen,
Dat hij anderen van belangrijke informatie onthoudt,
Dat hij anderen de schuld geeft van zijn fouten,
Dat hij zich ver verheven voelt boven anderen,
Dat hij zich enorm opblaast in belangrijkheid, terwijl hij eigenlijk niets is,
Dat hij zijn partner totaal isoleert en kwaad spreekt over haar,
Dat hij zijn partner financieel mishandelt en uitbuit,
Dat hij zijn gezin thuis totaal anders behandelt dan in het openbaar,
Dat hij zijn werknemers financieel uitbuit en tot wanhoop drijft,
Dat hij zijn werknemers alle controle uit handen neemt,
Dat hij tegen iedereen verbaal geweld gebruikt, ook tegen kinderen,
Dat hij dieren (en kinderen!) mishandelt,
Dat hij 24/7 bewondering eist van iedereen,
Dat hij zich asociaal en onvriendelijk gedraagt,
Dat hij zijn beloftes nooit nakomt,
Dat zijn woorden niet overeenkomen met zijn daden,
Dat zijn narcistisch gedrag steeds erger wordt,
Dat hij constant in problemen verkeerd met zijn omgeving,
Dat hij regelmatig een oproep krijgt om voor de rechtbank te verschijnen,
Dat hij zijn secretaresse dagelijks uitscheld,
Dat hij anderen emotioneel chanteert,
Dat hij dreigt met geweld,
Dat hij veeleisend en chagrijnig is,
Dat hij niet in staat is de zaken op een realistische manier te bekijken,
Dat hij regelmatig in een onredelijke woedeaanval uitbarst,
Dat hij vaak iets speciaals kan of een uniek beroep uitoefent,
Dat hij geen bescheidenheid kent,
Dat hij er alles aan zal doen om zijn imago hoog te houden in het openbaar,
Dat hij humor gebruikt ten koste van anderen,
Dat hij geen enkele verantwoording neemt over helemaal niets,
Dat hij zich met veel duistere zaakjes bezighoudt,
Dat hij verleiding amper kan weerstaan,
Dat hij zijn zwakke ego graag oppoetst met dure en luxe goederen,
Dat hij ok is en alle anderen zijn gek,
Dat hij razendsnel van masker kan wisselen als het hem uitkomt en
Dat hij nooit tevreden is.

Diagnose

Kan je zelfstandig een diagnose stellen uit een stuk of wat narcistische gedragingen? Alleen een deskundige kan uit de gedragingen van een persoon opmaken of hij een narcistische persoonlijkheid(-sstoornis) heeft. Maar ook wetenschappers, psychiaters en ervaringsdeskundigen hebben dan nog de grootste moeite om vast te stellen of iemand een narcist is, omdat deze stoornis meestal schuil gaat achter een masker. Dat is meteen ook de reden dat zoveel mensen slachtoffer worden van narcistisch misbruik.

Een narcist is zo moeilijk te doorgronden, dat vrijwel niemand in eerste instantie doorheeft met welk monster men te maken heeft.

Daarbij is de narcist er heilig van overtuigd dat hij geen probleem heeft, dus waarom zou hij naar een deskundige gaan als hij niets mankeert? Hij is oké, de rest is gek.