Inmiddels weten we allemaal waar een narcist toe in staat is: de narcist behandelt zijn medemens niet op een realistische manier en mishandelt deze op meerdere manieren. Dat partners van een narcist het zwaar hebben en een stressvol leven leiden, moge duidelijk zijn. Wat denken jullie: bestaat er een kans dat partners van een narcist depressief worden door het narcisme en door de narcistische mishandelingen? Depressief door mishandelingen, kan dat?
Niet ons brein maar de maatschappij maakt veel mensen psychisch ziek
Maar laatst kwam ik een interessant artikel tegen. Psycholoog en psychotherapeut Paul Verhaeghe vertelt in dat artikel dat: “Niet ons brein, maar de maatschappij maakt veel mensen psychisch ziek.”
Hoogleraar Paul Verhaeghe Identiteit
De Vlaamse hoogleraar Paul Verhaeghe heeft vorig jaar een boek geschreven met de titel: “Identiteit,” en werd naar aanleiding van het boek geinterviewd. Naar aanleiding van zijn boek, ontvangt deze Vlaamse hoogleraar veel mailtjes van mensen die zich herkennen in wat er beschreven staat in het boek. Een van de mailtjes is afkomstig van een vrouw met een depressie en al enkele jaren medicijnen slikt om de depressie te verminderen. Ze schrijft: ”Mij is al enkele jaren verteld dat mijn depressie te maken heeft met een tekort van bepaalde stofjes in mijn hersenen. Maar na het lezen van uw boek: “Identiteit,” besef ik dat mijn depressie vooral wordt veroorzaakt door een zieke omgeving.”
Nu doelt de vrouw met “zieke omgeving” op haar werk. Ze is depressief geraakt door een zieke omgeving op haar werk. Maar toch ben ik inmiddels rechtop gaan zitten en heb het artikel iets steviger beetgepakt.
Zieke omgeving
Zieke omgeving? Wordt een depressie veroorzaakt door een zieke omgeving? Volgens deze Vlaamse hoogleraar , werkzaam op de afdeling klinische psychologie van de Universiteit van Gent (Belgie), wordt een depressie veroorzaakt door een zieke omgeving. Een narcist is een kei in het creëren van een zieke omgeving. Een narcist is een kei in het creëren van een angstcultuur. Ik vraag me oprecht af: In hoeverre is een narcist in staat om een dusdanige zieke omgeving te creëren voor zijn slachtoffers van narcisme dat deze een groot risico lopen op het ontwikkelen van een depressie?
Angst om te falen
Ik ben buitengewoon nieuwsgierig naar het vervolg van het artikel en lees verder. Zo lees ik dat deze Vlaamse hoogleraar door ervaring vanuit zijn eigen behandelpraktijk als therapeut merkte dat depressies en angststoornissen ontstaan door het gevoel gefaald te hebben. Angst om te falen. Het gevoel geen controle te hebben op een situatie terwijl we allemaal opgroeien met het idee dat we alles kunnen bereiken, als we maar de juiste keuzes maken en ons er voldoende voor inspannen. Zo niet, dan ben je een loser.
Ook nu weer veer ik op, als iemand zijn slachtoffers het gevoel geeft nooit iets goed te doen en altijd het gevoel bezorgd te falen, is het een narcist wel! Iedereen die met een narcist samenleeft/samenwerkt krijgt altijd met kritiek te maken, hoe hard je best ook doet! Iedere keer wil het slachtoffer van de narcist nog beter zijn of haar best doen, in de hoop op enige goedkeuring van de narcist!
Wat je ook doet, hoeveel je ook geeft, het is nooit goed genoeg voor een narcist. Dat deze slachtoffers het gevoel krijgen dat ze falen binnen hun relatie met de narcist en het gevoel krijgen geen enkele controle over de situatie te hebben. Want zodra het slachtoffer aankaart bij de narcist dat hun relatie niet lekker loopt, is het antwoord van de narcist altijd: “Dat is jouw schuld!” ik kan het me levendig voorstellen dat slachtoffers van narcisme angstig zijn en het gevoel hebben de controle over de situatie totaal te verliezen!
De praktijk is dat we vrij weinig meer zelf kunnen bepalen in ons leven. Deze laatste zin uit het artikel is geheel van toepassing op alle slachtoffers van het narcisme: Zij kunnen vrijwel niets meer zelf bepalen in hun leven! Hun leven word bepaald door de narcist!
De Vlaamse hoogleraar vervolgt in het artikel: “Ik denk dat we veel te weinig beseffen hoezeer wij bestaan via de ander. Je bent namelijk slechts iemand in verhouding tot anderen om je heen. Haal al die mensen om je heen weg en je bent niemand meer.”
Depressief door mishandelingen?
Hier schrik ik toch wel een beetje van. Een narcist ziet het liefst dat zijn – of haar! – slachtoffer in een (sociale) isolement raakt. De wereld van het slachtoffer bestaat maar uit 1 mens: de narcist. Als deze narcist iedere dag kritiek uit, iedere dag zijn slachtoffer verbaal mishandelt, misschien zelfs wel slaat…hoe ziet de wereld er dan uit van dit slachtoffer? Door het te beseffen hoe klein de wereld is van het slachtoffer raak ik al depressief, kan je nagaan hoe de slachtoffers zich daadwerkelijk moeten voelen…depressief door mishandelingen, kan dat?
Psychische mishandelingen
Psychische mishandeling komt vaker voor dan lichamelijke mishandelingen. Vaak is het wel zo dat psychische mishandelingen vooraf gaan aan lichamelijke mishandelingen. Veel slachtoffers geven aan dat ze psychische mishandelingen erger vinden dan lichamelijke mishandelingen. Psychische mishandelingen omvat o.a. vernederingen, kleineren, beledigen, sociaal isolement, angstcultuur en financiële macht. Maar al te vaak gaat het om verbaal geweld, waarbij de dader het slachtoffer in prive situaties, maar ook in het openbaar, omlaag haalt, vernedert, kleineert, bedreigt of intimideert. Het slachtoffer van de narcist leeft in angst. De dader geeft het slachtoffer vaak het idee dat ze gek is en/of dat ze verantwoordelijk is voor de scheldpartijen en de mishandelingen.
Psychische problemen
Veel slachtoffers van mishandelingen hebben psychische problemen, zoals o.a. stress, angstgevoelens, depressies en ook posttraumatische stressstoornis (PTSS). Ongeveer 60% van alle slachtoffers van mishandelingen zijn depressief.
Depressief
Hier schrik ik ook enorm van: ongeveer 60% van alle slachtoffers van mishandelingen zijn depressief! Hoe ernstiger de mishandelingen, des te groter het risisco op psychische problemen en op het ontwikkelen van verslavingen van drugs en alcohol. En ook hier kan ik me levendig iets bij voorstellen dat je d.m.v. alcohol probeert de angstgevoelens en het rottige leven dat je als slachtoffer leeft te onderdrukken en te verzachten. In een wanhopige poging te ontsnappen uit je hel.
Hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse Paul Verhaeghe
Paul Verhaeghe is hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse aan de Universiteit Gent, waar hij sinds 1981 werkt. Daarnaast heeft hij een prive praktijk als psychotherapeut. In zijn nieuwe boek Identiteit beschrijft de Vlaamse hoogleraar hoe onze veranderde maatschappij psychische klachten veroorzaakt. Het boek Identiteit verschijnt half September 2015 (De Bezige Bij).
Na het lezen van dit artikel, wat denken jullie? Bestaat er een kans dat partners van een narcist depressief worden door het narcisme en door narcistische mishandelingen?